De kasteelkapel

Schloss Wissen is op vele manieren gevormd door kunst, cultuur en spiritueel leven in en rond de kapel. En net als vroeger is de kasteelkapel, die aan het einde van de 19e eeuw werd gebouwd, niet alleen ruimtelijk gezien het hart van het hele kasteelcomplex.

De Heilige Missen worden zowel wekelijks als zonder vast ritme geiverd. Ze zijn daarnaast voor iedereen toegankelijk. 

De data van de volgende missen en gebedsavonden worden regelmatig gepubliceerd op onze website. Als u vragen hebt, neem dan contact op met de administratie van het kasteel.

Kunst en cultuurhistorische waarde

De eerste gedocumenteerde wijding van een altaar op Schloss Wissen in 1401 laat zien welke waarde het Schlosscomplex aan het einde van de Middeleeuwen al had. Latere opvolger van deze oorspronkelijk privé huiskapel, is de huidige kasteelkapel. Gebouwd tijdens de Kulturkampf als een teken van katholiek verzet, was het al ontworpen voor het gezamenlijk gebruik van de bewoners van de omliggende nederzettingen en is de kapel nog steeds toegankelijk voor omwonenden. 

Het “kleine, gesloten, maar gedetailleerde en in uitvoering-unieke ensemble” van de late neogotiek is tot op de dag van vandaag vrijwel ongewijzigd gebleven en vertegenwoordigt het enige in de zogenaamde Nazarene-stijl bewaard gebleven totaalkunstwerk in het Rijnland. Bovendien is de kasteelkapel van Schloss Wissen waarschijnlijk het enige volledig bewaard gebleven religieuze gebouw, dat nog steeds de verbinding legt tussen het werk van Vinzenz Statz (1819 – 1898) en Eduard von Steinles (1810 – 1886)  (zie ook: Heiliger in U. Meinzer: Raum und Ausstattung Rheinischer Kirchen 1860 – 1916, Düsseldorf 1981).

In opdracht van Max, Graf, en zijn vrouw Therese, Gravin von Loë, ontwierp Vinzenz Statz, de bouwmeester van de dom van Keulen, de kapel  in de jaren 1875 – 1878. Later volgden de wandschilderingen en de inrichting van de kapel, waarvoor toonaangevende kunstenaars en ambachtslieden uit die tijd een opdracht kregen:

• Schilderijen: Eduard von Steinle, waarop het concept teruggaat, de realisatie vond plaats na zijn dood door zijn leerling Franz Guillery
• Ramen: J.H.Hardman (Birmingham)
• Messingaltaar en communiebank: F. Wüsten (Köln)
• Orgel: Wilhelm Rütter (Kevelaer)
• Gravures op het orgel: Ferdinand Langenberg (Goch)

Het corpus van de kapel rust op gemetselde rondbogen, die op hun beurt worden ondersteund door houten palen die in de gracht werden gedreven. Hun gedeeltelijk onnauwkeurige fundering leidde vanaf de tweede helft van de vorige eeuw tot bodemverzakking – onder de toren tot 13 cm sinds de constructie en alleen al 3,5 cm in de jaren 2000 tot 2012.

In de naoorlogse periode veroorzaakte indringing van vocht en (volgens de huidige kennis) een verkeerde grondering van de (geverfde) interieurpleister, ook vochtschade in gips en wandschilderingen, die voor hun instandhouding dringend restauratie nodig hadden.

Vanwege de problemen met de fundering, was zelfs het behoud van de kasteelkapel als geheel niet langer gewaarborgd. Een uitgebreide financieringsmaatregel maakte het echter mogelijk om de kapel te behouden. De Bondsrepubliek Duitsland, de deelstaat Nordrhein Westfalen, de Duitse Stichting voor monumentenzorg en het bisdom Münster hebben gezamenlijk deelgenomen aan de herstelmaatregelen, die tot de jaarwisseling 2014/15 hebben geduurd.

Stabiliteite van de fundamenten

De reeds visueel zichtbare verzakking van de funderingen vergde in eerste instantie een alomvattend reparatieconcept, dat de stabilisatie van de fundamenten van de kasteelkapel door het installeren van betonnen palen voorzag. In totaal 52 betonnen palen zorgen tegenwoordig voor de stabiliteit en het zo belangrijke behoud van dit juweel in het hart van het kasteelcomplex.

Behoud van de schilderijen van Steinleschen

Het behoud van de schilderijen van Steinleschen maakte ook deel uit van de restauratie. Ondanks de maatregelen die al in de jaren zestig werden genomen met betrekking tot het schilderen van de apsis, trad in de jaren 80/90 van de vorige eeuw opnieuw schilfering van de verflagen en vergulding op. De reinigings- en restauratiemaatregelen die werden uitgevoerd van 2013 tot 2014 waren dan ook gewijd aan het schilderen van de apsis, het schoonmaken van de schilderingen in de hele kapelruimte en de gedeeltelijk grote pleisterwerkversterkingen.

Kostenbesparingen in de bouwwerkzaamheden maakten zowel het reinigen en restaureren van het orgel mogelijk, alsook het reinigen van het koperen altaar door middel van een elektrolytisch proces. Zo kon de kasteelkapel op het laatste moment, niet in de laatste plaats dankzij talrijke gevouwen handen, met gecombineerde krachten worden gered. Vandaag schittert ze opnieuw in haar oorspronkelijke glorie.